หนังสือ ความถูกต้องอยู่ข้างใคร - ความเรียงว่าด้วยการตัดสินทางศีลธรรม หมุดหมายสำคัญในการพยายามทำความเข้าใจมนุษย์

ขณะที่สังคมทั่วโลกเริ่มถลำลึกเข้าสู่การแบ่งฝักฝ่ายและความตึงเครียด ความโกรธแค้นในกันและกันดึงเราไว้จนไม่เป็นอันทำอะไร (ตัวอย่างเช่น สังคมไทยในปัจจุบัน) นักจิตวิทยาสังคมชื่อดัง โจนาทาน ไฮดต์ ได้ทำในสิ่งที่ดูเหมือนจะเป็นไปไม่ได้ นั่นคือ เขาเขียนหนังสือที่ท้าทายแนวคิดดั้งเดิมทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับศีลธรรม (ความถูก-ผิด ความดี-เลว) การเมือง (ฝ่ายอนุรักษนิยม-ฝ่ายเสรีนิยม) และศาสนา ในแบบที่ไม่โน้มเอียงไปทางฝ่ายใด หากแต่อ้างอิงจากผลการวิจัยอันเป็นกลาง ดังนั้นทุกคน ไม่ว่าจะอยู่ในฟากฝั่งไหนทางการเมืองก็สามารถอ่านและเข้าถึงได้ไม่ต่างกัน 

ด้วยหนังสือที่ถูกเขียนขึ้นจากการวิจัยด้านจิตวิทยาศีลธรรมใหม่ล่าสุดที่ทำมายาวนานกว่า 25 ปีเล่มนี้ ไฮดต์จะแสดงให้เห็นว่าการตัดสินทางศีลธรรม เช่น การตัดสินว่าอะไรถูกอะไรผิด อะไรดีอะไรเลว ของคนเรานั้นไม่ได้มีพื้นฐานมาจากเหตุและผลอย่างที่คิดกัน หากแต่มาจากความรู้สึกและคิดเห็นส่วนตัวแทบทั้งสิ้น ซึ่งทำให้การตัดสินศีลธรรมของคนเราต่างกันมาก 

 

นอกจากนั้นไฮดต์ยังอธิบายด้วยว่าทำไมพวกเสรีนิยม พวกอนุรักษนิยม และพวกอิสรนิยม จึงมีสัญชาตญาณเกี่ยวกับความถูกผิดทางสังคมที่แตกต่างกันมากเหลือเกินด้วย และยังแสดงให้เห็นด้วยว่าเอาเข้าจริงแล้ว ทุกฝ่ายต่างก็มีส่วนที่ถูกอยู่ในตัวเสมอ

ในหนังสือที่ลงลึกแต่กระนั้นก็เข้าใจได้ง่ายเล่มนี้จะให้กุญแจสำคัญเพื่อให้เราได้เข้าใจความอัศจรรย์แห่งการร่วมก้าวไปข้างหน้าด้วยกันของมนุษย์ เช่นเดียวกับชี้ให้เห็นคำสาปที่คอยทำให้เราต้องแบ่งฝักฝ่ายและขัดแย้งกันตลอดกาล

 

หากคุณพร้อมที่จะละวางความโกรธแค้นเพื่อแลกเป็นความเข้าใจระหว่างกัน หนังสือ The Righteous Mind คือหนังสือของคุณ

 

 

- “หนังสือเล่มนี้คือหมุดหมายสำคัญในการพยายามทำความเข้าใจมนุษย์ ไฮดต์ไม่ได้ต้องการเอาชนะคะคาน แต่เข้าต้องการปัญญาญาณ นี่เองที่ทำให้เราทุกคนควรอ่าน The Righteous Mind” - The New York Times Book Review

- “เขียนได้อย่างยอดเยี่ยม ทั้งให้ปัญญาและกระตุ้นให้คิด มันอาจเปลี่ยนวิธีคิดของคุณเกี่ยวกับการเมือง ศาสนา และธรรมชาติของมนุษย์เรา” – NPR

- “เป็นหนังสือที่มาได้ถูกเวลาเอามากๆ แนวคิดของเขาต้องได้รับการถกเถียง อย่างน้อยมันจะกระตุ้นให้คุณคิด” - Bill Moyers

- “นักจิตวิทยาสังคม โจนาทาน ไฮดต์ ท้าทายแนวคิดดั้งเดิมเกี่ยวกับศีลธรรม การเมือง และศาสนา และเขาท้าทายเรื่องนั้นกับทั้งพวกหัวเสรีนิยมและหัวอนุรักษ์” - The New York Times Book Review

- “กรอบความคิดของไฮดต์ที่ว่า ศีลธรรมของเสรีนิยมกับอนุรักษนิยมอยู่กันคนละจักรวาลนั้น สำหรับผมคือแนวคิดใหม่ที่สุดยอด...The Righteous Mind ได้ให้แนวทางใหม่อันทรงคุณค่าแก่เรา” - Miller-McCune.com

- “นี่คือการอภิปรายอันยอดเยี่ยมเกี่ยวกับรากจิตวิทยาศีลธรรมที่ต่างกัน และบทบาทของมันในการสร้างความขัดแย้งทางการเมือง คงไม่เกินเลยหากจะหวังให้หนังสือเล่มนี้มีส่วนช่วยลดความขัดแย้งนั้นลงบ้าง” - Richard E. Nisbett ผู้เขียน The Geography of Thought

 

..........

 

 

หนังสือแนวจิตวิทยาที่กล่าวถึงศีลธรรม ความถูก-ผิด ความดี-เลว ความเชื่อ ที่ทุกคนมีอยู่ในใจ ซึ่งน่าจะเป็นเพียงเล่มเดียวในท้องตลาดที่มีเนื้อหาพูดถึงสิ่งเหล่านี้ในแง่ที่อธิบายให้เห็นว่าความถูก-ผิด, ดี-เลว, ศีลธรรม ความเชื่อในใจเรานั้นมีที่มาจากไหน (มีมาแต่กำเนิดหรือถูกสั่งสอนให้มี) ซึ่งสิ่งที่หนังสือเล่มนี้อธิบายก็ท้าทายความเชื่อดั้งเดิมในเรื่องเหล่านั้นได้น่าสนใจชนิดที่ไม่เคยมีหนังสือแนวนี้เล่มไหนทำได้มาก่อน

 

‘ความถูกต้องอยู่ข้างใคร’ เล่มนี้เขียนโดย โจนาทาน ไฮดต์ นักจิตวิทยาชื่อดัง ผู้เขียนเรื่อง The Happiness Hypothesis (แปลไทยแล้วโดย สนพ. Salt) ผู้ทำวิจัยเรื่องดังกล่าวเชิงลึกมานานกว่า 25 ปีและทำวิจัยในหลายประเทศทั่วโลก ดังนั้นผู้อ่านจึงจะได้พบกับเรื่องราวความถูก-ผิด, ดี-เลว ในแต่ละวัฒนธรรม แต่ละประเทศ พร้อมตัวอย่างประกอบอันน่าทึ่ง และเนื่องจากข้อมูลในหนังสือเล่มนี้มาจากงานวิจัยอย่างเป็นทางการ เนื้อหาอันน่าทึ่งเหล่านั้นจึงไม่ได้น่าตื่นตาเพียงอย่างเดียว หากยังถูกต้อง ครอบคลุม ลึกซึ้ง และนำไปอ้างอิงได้อย่างเชื่อถือยิ่ง

 

แม้ว่าหนังสือเล่มนี้จะอ้างอิงจากงานวิจัย แต่โจนาทาน ไฮดต์ ก็เขียนถ่ายทอดออกมาอย่างง่ายๆ และสนุกสนาน ราวกับกำลังดูหนังสารคดีชั้นเยี่ยมสักเรื่อง

 

 

The Righteous Mind

โจนาทาน ไฮดต์ เขียน

วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ แปล

576 หน้า ปกอ่อน